10 Ocak 2018 Çarşamba

İş Ekipmanlarının Periyodik Kontrolleri

Periyodik Kontrol Nedir?
İş ekipmanlarının, yönetmelikte öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ve test faaliyetlerine denir.

İş Ekipmanı Nedir?
İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ve tesisatı tanımlar.

Periyodik Kontrollerin Mevzuattaki Yeri Nedir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek 3,
Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliği, 

Periyodik Kontrolleri Kimler Yapabilir?
Periyodik kontroller konusunda uzman mühendis, teknik öğretmen, tekniker veya yüksek teknikerler tarafından yapılır. Periyodik kontrolleri yapacak kişilerin Bakanlığa kayıt zorunluluğu getirilmekte olup mevzuattan zorunluluğun başladığı tarihin kontrol edilmesi gerekmektedir. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre; 

A) Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri,  metalurji ve malzeme mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.
B) Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.
C)Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, paratoner tesisatı ile akümülatör ve transformatör ve benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri elektrik mühendisleri, elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler,elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
D) Elektrik dışında kalan diğer tesisatın periyodik kontrolleri makine mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
E) İnsan ve yük taşıyan asansörlerin periyodik kontrolleri 24/6/2015 tarihli ve 29396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen Bakanlık tarafından yetkilendirilen ve ilgili idare ile protokol imzalayan A tipi muayene kuruluşu tarafından yapılır.
F) Tezgahların kontrol ve muayeneleri konusunda uzman mühendis, teknik öğretmen, tekniker veya yüksek tekniker tarafından yapılır. Kontrolü yapacak kişilerin Bakanlığa kayıt zorunluluğu bulunmamaktadır.
G) Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış kaldırma ve iletme ekipmanının periyodik kontrolünde makine ve elektrik ile ilgili branşlarda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce yapılır.
H) İskelelerin periyodik kontrolleri mühendislik ve mimarlık fakültelerinden inşaat ve makine mühendisliği ile mimarlık bölümü mezunları, inşaat, yapı, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine ve inşaat teknikeri veya yüksek teknikerleri, gemi inşası işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır.

Periyodik Kontrole Tabii Ekipmanlar Nelerdir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek 3'de yer alan
Basınçlı Kap ve Tesisatlar; Buhar kazanları, Kalorifer kazanları, Taşınabilir Gaz tüpleri, Taşınabilir asetilen tüpleri, Manifoldlu asetilen tüp demetleri, Manifoldlu tüp demetleri, Sıvılaştırılmış gaz tankları (yerüstü) , Sıvılaştırılmış gaz tankları (yer altı), Kullanımdaki LPG tüpleri, Basınçlı hava tankları, Kriyojenik tanklar, Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar, 
Kaldırma ve İletme ekipmanları;Forklift, Transpalet,lift, Vinç, Yürüyen merdiven, Yürüyen Bant,Yapı iskeleleri, kaldırma ve iletme araçları
Asansörler; İnsan ve Yük asansörleri
Tesisatlar; Elektrik tesisatı, Topraklama tesisatı, Paratoner tesisatı, Akümülatör, Transformatör, Yangın Tesisatı, Motopomplar, boru tesisatı, yangın söndürme cihazları, havalandırma ve klima tesisatı,
Tezgahlar; Presler, Enjeksiyon, Torna, Freze, CNC, Matkap vb.

Periyodik Kontrol Sıklığı Nedir?
İş ekipmanlarının periyodik kontrol sıklığı ekipmana göre değişiklik göstermektedir. Bazı ekipmanlarda 6 ayda bir, bazı ekipmanlarda yılda bir defa, bazı ekipmanlarda 3 yılda bir defa vb. değişiklik göstermektedir. Hangi ekipmanın ne kadar sürelerde periyodik kontrole tabi tutulacağını İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek 3 de bulunan tablolara bakarak belirlenmesi gerekmektedir. Tablodaki süreler azami süreler olup yapılacak risk değerlendirmesine göre periyodik kontrol sıklığı arttırılabilir. 

Periyodik Kontrollerin Yaptırılması hususunda İş verenin yükümlülüğü nedir?
İşveren; iş ekipmanının İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği  EK-I’inde belirlenen asgari gereklere uygun olmasını sağlar.
b) İşveren, iş ekipmanının kullanımı süresince, yeterli bakımını yaptırılmasını sağlar. 
 İşveren, işyerinde kullanılan iş ekipmanının, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği EK-II’de belirtilen hususlara uygun güvenlik düzeyinde olmasını sağlar.

Periyodik Kontrollerin yaptırılması hususunda İş Güvenliği uzmanının sorumluluğu nedir?
İş Güvenliği uzmanları işyerinde kullanılan iş ekipmanlarının belirlenmesi ve kontrol sıklığının belirlenmesi ve kontrol ettirilmesi yönünde İşveren'e bilgi vermelidir. 




Mehmet SINAY
Teknik Öğretmen
İş Güvenliği Uzmanı (A)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder