Falçata (Snap Blade Knife)

Uygunsuz Falçata Kullanımı

Falçata (Maket bıçağı); plastik veya metal bir gövde içinde ileri-geri hareket eden ve bir tarafı keskin olan bıçaktır.

Falçatalar işyerlerinde, koli kesmeden tutun da malzemeler üzerinde çapak almaya kadar birçok farklı alanda, yaygın olarak kullanılan el
aletleridir. Küçük ve masumane gibi gözükse de çalışanlarda ciddi yaralanmalara sebebiyet vermesi açısından özellikle ele alınması ve çalışanlara eğitimlerde anlatılması gereken önemli bir el aletidir.

Uygunsuz Falçata Kullanımı

Falçata bıçaklarının ağzı her zaman keskin tutulmalıdır. Eğer bıçak ağzı körelmişse aparatı yardımıyla kopartılmalıdır.Ağzı bozulmuş kırık bıçaklarla çalışma yapılmamalıdır. İşyerlerinde çalışan personelin hatalarından bir tanesi bu kopartma işlemini aparatı yardımıyla değil de ucunu zeminde veya masa kenarında kırması suretiyle falçata dan kopan parçanın sıçrayarak çalışana veya çevresinden bir kişiye  gelmesi sonucunda meydana gelen yaralanmalardır.



Falçata bıçakları ile yapılan çalışmalarda bıçak uzun tutulmamalıdır. Bıçağın gövdeden 1-2cm çıkması sağlanmalıdır. Eğer bıçak uzun tutulursa yine bıçağın kırılması sonucu falçatayı kullanan kişi yaralanabilmektedir.

Falçata bıçağı kesim yapmıyorsa zorlanmamalıdır. Aşırı zorlama falçata bıçağının kırılmasına veya falçatanın kesim yapılacak alan dışına çıkarak çalışanın kendine yada yakınındaki kişilere zarar verme riski bulunmaktadır.

Falçatalar da yapılan en fazla hatalardan biri bıçağın emniyetsiz bir şekilde açıkta bırakılmasıdır. Dalgınlık vb. etkenlerle bıçağın farkedilemeyerek  çalışanların ellerinin kesilmesine sebep olabilmektedir.

Falçata gövdeleri kırık olmamalı. Bıçaklar gövdesi olmadan kullanılmamalıdır. Aksi takdirde bıçağın çalışan personeli yaralama riski bulunmaktadır.

Falçatalar açık bir şekilde cepte taşınmamalıdır. Kullanılmadığı zamanlarda kapalı olması sağlanmalıdır.

Falçatalarda çalışırken ellerde kesilmeye dirençli eldiven olması sağlanmalıdır.

Falçatalarda kesme işi yapılırken falçata düz tutulmalı, dengeli güç verilmeye çalışılmalı, ani çekmelerden kaçınılmalıdır.

Falçata ile yapılacak kesme işlemlerinde mümkün olduğu kadarıyla falçatanın vücuttan uzakta tutulması sağlanmalıdır.

Falçataların yedek bıçakları bir kılıf içinde saklanmalıdır.

Yağlı ellerle falçata kullanılmasından kaçınılmalıdır.


Mehmet SINAY
İş Güvenliği Uzmanı